W związku z narastającą liczbą wykrycia przypadków wścieklizny wśród zwierząt Wydział Kształtowania Środowiska przypomina o obowiązku szczepień zwierząt domowych: psów i kotów. Do końca 2021 r. na terenie województwa mazowieckiego wykryto 110 przypadków wścieklizny wśród zwierząt nie tylko dziko żyjących.
Uwaga ! Uwaga !
W związku z Rozporządzeniem Wojewody Mazowieckiego z dnia 15 kwietnia 2022 roku i pismem Powiatowego Lekarza Weterynarii w Płocku z dnia 20 kwietnia br. oraz określeniem powiatu gostynińskiego, płockiego i Miasta Płock jako obszaru zagrożonego wścieklizną przypominamy, że w Polsce szczepienia zwierząt domowych (psów i kotów) są obowiązkowe. Nieprzestrzeganie tego przepisu jest wykroczeniem i podlega karze mandatu w wysokości 500 zł.
Zgodnie z treścią z ww. Rozporządzenia poniżej zamieszczamy wykaz zakazów i nakazów wynikających z tego aktu normatywnego.
„(…) § 2. Na obszarze zagrożonym zakazuje się:
1) organizowania targów, wystaw, konkursów, pokazów zwierząt wrażliwych na wściekliznę, za wyjątkiem targów, wystaw, konkursów i pokazów z udziałem psów, kotów i koni na warunkach określonych przez właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii (zmiana z 31.03.2022 r.);
2) organizowania polowań i odłowów zwierząt łownych, za wyjątkiem odstrzałów sanitarnych dzików oraz polowań indywidualnych bez udziału psów i nagonki, na zasadach określonych przez właściwego terytorialnie powiatowego lekarza.
„(…) § 3. Na obszarze zagrożonym nakazuje się:
1) trzymanie psów na uwięzi lub ogrodzonym terenie zamkniętym, a kotów w zamknięciu;
2) pozostawienie zwierząt gospodarskich, za wyjątkiem jedwabnika morowego (Bombyks mori) i pszczoły miodnej (Apis mellifera), w okólnikach i na zamkniętych wybiegach;
3) szczepienia kotów przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez kota 3 miesiąca życia , a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia (zmiana z 31.12. 2021 r.).
§ 4.1.
Nakazuje się oznakowanie obszaru zagrożonego poprzez umieszczenie na jego granicach przy drogach ,ścieżkach dla pieszych oraz parkingach, czytelnych i trwałych tablic z wyraźnym napisem:„UWAGA OBSZAR ZAGROŻONY WŚCIEKLIZNĄ ZWIERZĄT” (…)”.
Wścieklizna to niezwykle niebezpieczna choroba, która dotyczy nie tylko zwierząt, ale i ludzi.
Jej nazwa pochodzi od przebiegu dostrzegalnej formy choroby, którą cechuje nadpobudliwość oraz agresja. Nazywana bywa ona także wodowstrętem, będącym jednym z objawów choroby, a polegającym na widocznych mimowolnych skurczach mięśni na widok lub dźwięk wody.
Wścieklizna jest chorobą wirusową, a jej rezerwuar stanowią zarówno ssaki dzikie jak i domowe. Do pierwszej grupy należą: lisy, jenoty, borsuki, nietoperze i inne mięsożerne oraz gryzonie i zajęczaki. Do grupy drugiej należą psy i koty. Wirus jest wrażliwy na wysoką temperaturę i światło słoneczne, jednak dobrze znosi niskie temperatury i procesy gnilne, dzięki czemu może długo przetrwać w padlinie. Dlatego tak istotne jest regularne szczepienie zwierząt domowych przeciwko tej chorobie, która prowadzić może do śmierci.
Do zakażenia zwierząt lub człowieka dochodzi w wyniku kontaktu bezpośredniego poprzez pokąsanie, oślinienie. Zdarzały się także przypadki zakażenia człowieka drogą kropelkową przez powietrze. Zaobserwowano również infekcje przez przeszczepienie organów np. rogówki od zmarłych dawców z nierozpoznaną wścieklizną.
Choroba ta ma zazwyczaj długi okres utajenia (zazwyczaj od 1 do 3 miesięcy). Czasem jednak czas i inkubacji może trwać do ponad roku. Człowiek chory jest zakaźny dla otoczenia, a wirus znajduje się w ślinie, skórze, łzach, soku trzustkowym i centralnym układzie nerwowym, który stopniowo ulega wyniszczeniu. Wirus wścieklizny najpierw trafia do komórek mięśni szkieletowych, w których zaczyna się namnażać. Następnie trafia do włókna nerwowego, skąd wędruje do rdzenia kręgowego, a następnie do istoty szarej mózgu, gdzie namnaża się masowo. Umożliwia to jego szybkie rozprzestrzenianie się po całym organizmie w tym do skóry i ślinianek.
Wścieklizna u wszystkich gatunków zwierząt ma zbliżony przebieg. Wyróżnić można tu w zasadzie dwie postacie choroby: gwałtowną( klasyczną) i porażenną.
W przypadku ludzi, w okresie inkubacyjnym czyli około 2 miesięcy od zakażenia, występują objawy ogólne takie jak: mrowienie w miejscu pokąsania, zmęczenie gorączka, ból okolic potylicy. Z czasem wystąpić mogą też torsje i halucynacje. Po kilku dniach zarówno u ludzi jak i zwierząt występuje nadmierne pobudzenie lub skrajne porażenie. U zakażonego wirusem zaobserwować można konwulsje będące wynikiem mimowolnych skurczów mięśni , światłowstręt i wodowstręt, Oprócz tego wystąpić może arytmia serca i hiperwentylacja. Chory może także majaczyć. Po upływie około tygodnia od wystąpienia ww. objawów następuje śmierć.
W trakcie diagnozowania człowieka, u którego doszło do ryzyka zakażenia, w niedługim odstępie czasu takie same znaczenie od potwierdzenia choroby, ma ocena prawdopodobieństwa jej wystąpienia. Niezwykle istotny jest tutaj wywiad epidemiologiczny i trwająca 15 dni obserwacja weterynaryjna lub jeśli zwierzę jest martwe, pośmiertne badanie mózgu zwierzęcia.
Wirus w ślinie u zwierząt jest jednym z objawów ostatniego stadium wścieklizny. W przypadku psów żaden spośród tych, u których pojawił się wirus w ślinie, nie będzie żył dłużej niż 10–12 dni. Dlatego jeżeli pies przeżyje obserwację czyli 15 dni, można wnioskować, że w momencie pogryzienia wirus nie znajdował się w ślinie, więc pies nie jeszcze mógł zakazić pogryzionego człowieka.
Podkreślić należy, że nie ma żadnego skutecznego leku przeciw wściekliźnie. Jeżeli nie występują żadne objawy choroby wówczas u pogryzionego pacjenta stosuje jedynie się uodpornienie bierno-czynne, które polega na podaniu surowicy oraz 5 dawek szczepionki
Choroba ta występuje na całym świecie. Niektóre z krajów podjęły próbę jej wyeliminowania poprzez masowe szczepienia i likwidacje chorych zwierząt (np. Irlandia, Norwegia). Pamiętać należy, że w Polsce szczepienia zwierząt domowych ( psów i kotów) są obowiązkowe. Nieprzestrzeganie tego przepisu jest wykroczeniem i podlega karze mandatu w wysokości 500 zł. Bardzo istotne jest, że profilaktyka jest jedynym skutecznym sposobem walki z ta chorobą i niwelowania jej skutków.
Szanowni Państwo zaszczepcie swojego pupila- to tylko chwila. Ta chwila ocali jednak nie tylko życie waszego zwierzaka, ale i pozwoli zapobiec rozprzestrzenianiu się tej niezwykle groźnej choroby, która zagrażać może także Wam i Waszym bliskim. Szczepień mogą Państwo dokonać we wszystkich gabinetach weterynaryjnych na terenie naszego miasta.
Źródła :
1.Boroń- Kaczmarska Anna, Wiercińska- Drapało Alicja ( red.) , Choroby Zakaźne i pasożytnicze
2. Florczuk Patrycja, Joanna Jarmuł- Pietraszczyk, wścieklizna ludzi i zwierząt- metody zapobiegania oraz wykorzystywane szczepionki
3. Garkowski Adam, Moniuszko Adam , wścieklizna – niedocenione zagrożenie