Czym jest pluskwiak śródziemnomorski?
Pluskwiak śródziemnomorski to mały, ale istotny owad, który występuje głównie w regionie Morza Śródziemnego. Jego obecność jest ściśle związana z ciepłym, suchym klimatem charakterystycznym dla tego regionu. Ten członek rzędu Hemiptera, często określany jako „prawdziwy pluskwiak.”
Jak wygląda?
Dorosły owad osiąga 4,8-6 mm długości.
Ma czarną głowę, na której znajdują się długie czułki.
Jego ciało jest czarne, pod brzuchem czerwone.
Na tułowiu znajdują się skrzydła biało-czerwono-czarne z przezroczystymi błonami
Pochodzenie i występowanie pluskwiaka śródziemnomorskiego
Jest endemiczny dla regionu Morza Śródziemnego, gdzie panują ciepłe, suche warunki, idealne dla rozwoju tego owada. Naturalne środowisko, w którym można go spotkać, to przede wszystkim obszary przybrzeżne, gdzie dominują krzewy śródziemnomorskie i inne rośliny przystosowane do gorących, suchych lat i łagodnych zim. Pluskwiak występuje w krajach takich jak Hiszpania, Włochy, Grecja, Turcja, a także w północnej Afryce. W ostatnich latach obserwuje się migrację tych owadów na nowe tereny, co jest wynikiem zmian klimatycznych, które prowadzą do wzrostu temperatur i zmian w dostępności siedlisk.
Zachowanie pluskwiaka śródziemnomorskiego
Zachowanie tego owada jest bardzo typowe dla pluskwiaków. Pluskwiaki często gromadzą się w grupach, szczególnie w okresie godowym, kiedy wydzielają feromony, które ułatwiają im odnajdywanie partnerów. Ponadto są one najbardziej aktywne w cieplejszych miesiącach roku, co sprawia, że w klimacie śródziemnomorskim są widoczne głównie latem.
Inwazja pluskwiaka śródziemnomorskiego w Polsce
Wzrost liczebności tego gatunku w Polsce jest bezpośrednio związany z globalnym ociepleniem, które przesuwa naturalne granice występowania wielu owadów w kierunku północnym.
Najbardziej aktywne w cieplejszych miesiącach roku, co sprawia, że w klimacie śródziemnomorskim są widoczne głównie latem. Literatura donosi, że temperatura -15°C trwająca przez kilka dni wyniszczają całe populacje owada.
Dlaczego przetrwał w Polsce?
Zimy są coraz łagodniejsze, co sprzyja jego przeżywalności. Zimuje w skupiskach na pniach drzew (zwłaszcza lip), gdzie tworzy zwartą „warstwę” — to pomaga mu ograniczyć straty ciepła. W miastach dodatkowo występuje tzw. efekt miejskiej wyspy ciepła – temperatura w mieście jest często o kilka stopni wyższa niż na terenach niezabudowanych.
Czy nadmiarowa obecność tego pasożyta może być szkodliwa dla innych drzew, roślin oraz dla ludzi?
Pojawienie się pluskwiaka śródziemnomorskiego budzi pewne obawy. Na chwilę obecną nie ma informacji na temat szkodliwości tego gatunku na lipach i inne drzewach występujących w Polsce, chociaż bacznie się obserwuje ich skupiska na lipach. Jest to nowy gatunek, zatem obserwacje cały czas trwają. Oczekujemy na badania krajowe pokazujące jego wpływ na rośliny w Polsce. Brak jakichkolwiek informacji na temat szkodliwego oddziaływania tego owada na ludzi.
Uspokajamy :)
Skupieniec lipowy nie gryzie. Nie jest też nosicielem chorób, więc w żaden sposób nie zagraża ludzkiemu życiu.